Imah Kosong

Ceuli rancung-rancung ngadedengekeun. Teu nyalahan, datangna ti dapur Bu Haji Yayah. Sora cungkring beusi dikuntrang-kontreng kana katel, bangun keur aya nu gogorerengan atawa nu malik-malikkeun kaolahan dina jero katel. Teu nyalahan, sakali deui dicoba ceuli direbing-rebingkeun. Bener, bangun keur aya kagiatan masak di dapur.

Naha saha nu keur aya di dapur imah nu wangunanna ngarendeng pisan jeung dapur kuring? Sakanyaho, tadi beurang kuring tepung jeung Bu Yayah di tepas hareup imahna. Keur ngonci imah. Pakeanna geus rapih. Make gamis hejo pucuk cau, ditiung pulas sarua tapi kekembangan bodas laleutik. Rek meuting di Cililin cenah. Di anak lalakina nu ngan hiji-hijina.

Kaharti ku kituna mah, saprak ditinggalkeun maot ku Pa Haji Misbah, tangtu ngarasa keueung sosoranganan di imah nu sakitu ublug-ablagna. Mangka leuwih ti sataun kituna teh. Sakali-kali aya nu maturan, incu lalakina. Tapi tara lila, ukur sapeuting dua peuting, malum masih jajaka, rada sanggeukeun meuting di imah nu aya pasisian.

"Keur naon ngotok ngowo di dapur jam sakieu, Nyaiiii...!"

Kuring ngaranjug. Reuwas kacida. Kang Ano ngajengjen dina lawang.

"Eu...dieu geura, Kang!" kuring mere kodeu bari ngangkatkeun curuk jeung jempol, nitah salaki ngadeukeutan. "Tah dangukeun coba ku Akang, bisi we abi nu salah dedengean!"

Teu loba komentar, salaki nurutan. Milu neueulkeun ceuli kana bata. Nu kusrang-kosreng atra kadenge. Sorana teu jauh siga nu tadi.

"Piraku Bu Haji Yayah pirajeuneun masak wayah kieu?" tarang salaki kerung bari neuteup kuring. "Atawa meureun keur aya anak-anak terena ti Jakarta sugan, matak jadi paciweuh peuting-peuting kieu!"

"Mun anak-anak terena aya kadieu, meureun ti tatadi ge kadenge sora mobilna, atawa gujrud ngawarangkong!"

"Meureun ngawangkongna dina jero hate," ceuk salaki ditungtungan ku ngaheheh. "Geus lah, mikiran teuing nu masak tengah peuting, mending urang ka enggon deui!"

"Tapi, Kang..."

"Meunggeus!" Salaki ngabetot leungeun kuring sangkan nuturkeun.

Isukna tabuh salapan tepung jeung Bu Haji Yayah.

"Janten Bu Haji teh ngawengi di Cililin?" kuring nyelok.

"Enya!"

"Ari wengi di bumi Bu Haji aya jalmi?" kuring nyelok deui.

Bu Haji geuwat gideug. "Jalma saha atuh, Nyi...pan nyorangan." Kuring molohok.

"Ari kitu kumaha?" Bu Haji malik mencrong ka kuring.

"Eu...henteu!" Kuring nyalenggorkeun wangkongan. "Ari putra-putra almarhum Pa Haji Misbah asa tos lami teu kadieu nya?"

"Nyeta..." Bu Haji kalah carinakdak, geuwat we kuring ngasongkeun citeh manis nu ngahaja disuguhkeun. Jadi asa dosa geus ngabalukarkeun Bu Haji sedih. Ku kituna mah karunya. Tiheula waktu salakina jumeneng keneh, anak-anak terena nu ngaranjrek di Jakarta, sok remen ngalongokan. Rebo ku babawaan, boh pake boh kadaharan, malah duitna ngeupeulan.

Tapi ti saprak Pa Haji teu aya mah, langka daratang. Ti harita Bu Haji sok huleng jentul sorangan di tepas. Pikeun ngusir kasimpe, sok ngajak tatanggana maturan ari peuting. Tapi tatanggana langka nu daraekeun. Pedah mindeng ngadenge beja remen nempo nu pikakeueungeun di imah Bu Haji, babakuna mah mun nu boga imah miang ka Cililin, ka imah anak lalaki hiji-hijina.

Sanggeus Bu Haji ngaleos, kuring jadi mikiran caritaan batur. Ngeunaan imah eta nu geus ditatawarkeun ka balarea, samalah dimumurah. Bu Haji ngararancang pindah ka Cililin, dumuk di imah anakna. Pangpangna mah hayang diriung ku anak-minantu, incu, jeung dulur-dulurna. Di dieu mah lieuk deungeun lieuk lain.

"Bu Haji meuting di Cililin?" Imas, tatangga nu imahna pahareup-hareup pisan jeung imah Bu Haji, hariweusweus ka kuring, isuk keneh, bari mawa beja nu saenyana geus lain rusiah. Unggal Bu Haji miang ka Cililin, ningalkeun imah kosong, sok aya wae nu kawenehan ngadengekeun sora-sora nu aneh.

"Apaaan peuting teh aya kana tabuh sawelasana nya, Imas rek mariksa motor di luar bisi aya nu maling."

"Ari kitu?" kuring kerung.

"Waktu panon museur ka imah Bu Haji, tina hordeng nu ipis… katara tipi keur hurung!" ceuk Imas. Kuring ge nyaho, hordeng hareup imah Bu Haji, sakapeung sok teu diserelekkeun nu kandelna, jadi ngan kaen nu ipisna wungkul. Poho, kitu ceuk Bu Haji mun kuring ngingetan. Malum geus kolot, umurna ampir genep puluh tilu taun. Tangtu ti luar bisa atra ngilikan kajero najan ti kajauhan. Komo imah Imas, pahareup-hareup pisan, ukur kahalangan ku wates gang nu heureut.

"Imas teh kajero deui we, tuluy nginget-nginget deui, yen Bu Haji burit-burit miang ka Cililin, malah bebeja ka Imas tur mihapekeun nalingakeun imah. Geus kitu, kajurung ku rasa panasaran, Imas jeung salaki noong tina jero kaca, teu kaluar tepas ah, da keueung heheh..., bener pisan Ceu, tipi teh hurung we, asa piraku deuih mun burit Bu Haji poho mareuman, lantaran mun enya poho mah ti burit ge tipina ku Imas meureun kabandungan hurung. Bener teu, Ceu?"

Kuring ngaenyakeun.

"Tapi aya sababaraha menit ti harita, tipi teh jol pareum, Ceu...tuluy teu lila hurung deui, tuluy pareum deui."

Kuring molohok ayeuna mah. Daksakala bulu punduk cengkat sakitu isuk-isuk keneh.

Wangkongan Imas tuluy kababawa tepi ka burit, mangka salaki geus dua poe miang ka dayeuh, geusan nuluykeun hanca pagawean di proyek dulurna.

Kuring nyorangan di imah. Budak nu geus jajaka leuwih resep ngariung di imah lanceuk lantaran aya batur ngawangkong, budak lanceuk sapantar, sakolana ge di SMA nu sarua. Ti burit dipeupeujeuhan sangkan ulah meuting, tapi tepi ka tabuh sapuluh can mulang keneh. Teu ngarasakeun indung mah keur nyorang kakeueung.

Tadina mah tara kieu. Najan awewe, kuring lain jalma borangan. Liwat makam ge wani sosoranganan. Salaki remen ka dayeuh, geus biasa ditinggalkeun. Budak ge langka meuting di imah. Tapi peuting ieu...Pangpangna sangeus beuki loba jalma nu nyacapangkeun imah Bu Haji nu remen ditinggalkeun. Diantep kosong. Keur mah eukeur saha atuh jalma nu daek dititah nungguan eta imah bari teu diburuhan. Najan diburuhan oge, sigana can tangtu aya nu haateun.

Suku dilengkahkeun ka dapur. Ceuli rancung waktu mireng sora ti wangunan gigireun dapur kuring. Dapur Bu Haji. Sora nu keur mulak-malik asakeun dina katel atra deui ngajelengeng kana ceuli. Geuwat suku dilengkahkeun gagancangan kaluar ti jero dapur. Karek ge tepi ka lawang kamar, ari jepret teh pareum lampu. Gustiiiii, daksakala hayang ngoceak. Ku dikersakeunna teh. Ieu deuih tara-tara punduk beuki tingpuringkak. Inget beja tatangga, inget wangkongan Imas, inget sora nu keur kusrang-kosreng, inget...

"Mamaaahhhh...aliran! Geuwat kadieu we ceuk Uwa meuting di dieu bisi keueung mah!" sora budak dina hape waktu diteueulkeun kana ceuli. Hadena neundeun hape ti tatadi ge ngahaja dipesakan, bari ngadadagoan telepon ti bapana.

"Tapi geus peuting atuh, Jang..." kuring hemar-hemir.

"Can tabuh dua welas...atawa Ujang mapagkeun kadinya nya, dagoan atuh!" ceuk budak. Tina sorana aya rasa kahariwang ka nu jadi indung.

"Ulaaahhh...!" geuwat neundeun hape kana pesak daster. Upuy-apay, muka lawang panto. Suku nokeran sandalsendal nu patulayah di tepas. Sarampasan karampa ku suku. Rurusuhan muru buruan. Poek, tapi ti hareupeun imah Imas nempo budak, kalah asup kana lawang pager imah Bu Haji Yayah. Digeroan sababaraha kali teu ngawaro. Kuring nyampeurkeun. Budak geus muka konci imah kosong eta. Hmmm, tayohna meureun Bu Haji mihape konci ka budak kuring nu keur meujeuhna beger. Pikiran dirubung ku rupa-rupa. Boa-boa budak teh ngampihan kabohohna di jero ti burit keneh. Rasa keueug nu tadina ngagugulung kasieuhkeun ku rasa keuheul ka budak. Paingan teu daek maturan di imah. Ari bieu nitah kuring buru-buru ka imah lanceuk, rek naon atuh?

Sababaraha jongjongan kuring ngajega hareupeun lawang panto nu nutup deui sanggeus budak asup kajero. Ceuli diteueulkeun kana panto, ngadedengekeun paguneman budak jeung kabogohna. Tapi simpe.

Ngan teu kungsi lila aya sora nu kusrang-kosreng. Tuluy simpe deui. Rey, buku punduk cengkat. Awak daksakala ngeleper.

"Mamaaaahhh...!" Sora ti tukangeun kuring. "Mamah keur naon di dinya?"

Kuring soak, tuluy satekah polah malikkeun awak nu geus ngoprot ku kesang. Budak nangtung di luar pager imah Bu Haji. Panon dibelel-belel. Najan poek, sidik bener Agus, budak kuring. Gagancangan kuring nyampeurkeun. Gabrug kana awak budak.

"Kunaon ari si Mamah?" Budak ngagebig-gebig awak kuring.

"Hayu atuh ka imah Uwa teh pan saur Ujang ge antosan bade dipapagkeun!"

Kuring teu mampuh nyarita. Ras inget ka budak nu asup ka jero imah Bu Haji jeung sora nu kusrang-kosreng, teu nginjeum ceuli teu nginjeum panon. (*)

---

Komala Sutha