Si Kabayan Ngabedahkeun Balong

Iteung gegeroan di tengah imah, tuluy asup ka kamar ngaguyah-­guyah Si Kabayan nu masih keneh nyegrek sare bangun nu ngeunah. Ari Si Kabayan ngadenge pamajikanana kitu teh lain buru­buru hudang, kalah ngarengkol diharudum sarung.

"Hudang atuh Kang kabayan, tuh tingali batur mah geus rame ngadon ngala lauk di balong Mang Haji."

Geus kawentar di lembur Sukasari mah Mang Haji teh jalma nu someah sarta berehan, matak kabeh jalma pada ngauwakeun, boh nu kolot boh nu ngora, sok padahal mun ditingali umur mah ngora keneh. Disebut Wa Haji teh dumeh manehna teh hiji­hijina haji nu aya di eta lembur. Geus jadi kabiasaan unggal munggah, Mang Haji sok ngabedahkeun balong. Sakabeh urang lembur Sukahurip meunang ngala lauk sabeunangna­sabeunangna. Atuh puguh wae salelembur tumplek ka balongna.

Kacaritakeun di balong Mang Haji, jalma­jalma geus ngajajar sisi balong nungguan cai saat. Kabehanana geus saged. Aya nu mawa ayakan, seser, malah nu mawa heurap oge loba.

Kira wanci haneut moyan balong teh rada saat. Jalma­jalma jungjleng tarurun kana balong. Sarerea ayeuh­ayeuhan barungah sabab laukna loba naker. Tapi lantaran jalmana loba, atuh seser jeung heurap teh teu kapake da kahalangan. Barang sarerea jongjon ngala lauk, jol Si Kabayan mawa bubu gede nakeran. Kadenge aya nu nyelengkeung, "Ah dasar jalma nu ngalindur eta mah euy, maenya ngabedahkeun mawa bubu". Sarerea saleuseurian tuluy aranteng deui ngarala lauk teu nolih deui ka Si Kabayan.

Sabot nu sejen aranteng ngala lauk, Si Kabayan mah kukurilingan wae bari mamawa bubu tea. Barang tepi kana kokocoran pangbedahan, manehna ngarasa bungah, tuluy bae naheunkeun bubuna. Satutas beres tuluy hanjat.

"Kabayan, ari maneh moal ngala lauk?" Mang Haji ngagorowok di saung basa nempo Si Kabayan ngadon murak timbel luhurun kuluwung pangbedahan.

"Eudeuk Mang, keheula hayang mumuluk heula, kabeneran Nyi Iteung mekelan tutug oncom." Si Kabayan nembal bari deluk kana timbel tutug oncom.

"Kamanakeun bubuna euy ?" Mang Haji nanya.

"Ditaheunkeun!" ceuk Si Kabayan.

"Na dimana ditaheunkeunana, Kabayan?" tanya Mang Haji deui.

"Ieu dina caket kuluwung," cenah bari semu era.

Mang haji olohok, bari dina hatena mah muji kana kapinteran Si Kabayan. "Heueuh rupana bodo teh geuning pipikiranana mah pinter, batur mah paciweuh bari bobolokot ku leutak hayang meunang lauk teh, ari ieu ukur naheun bubu jeung bener deuih di tempat lauk ngumpul."

Beres dahar tuluy Si Kabayan nyalse turun bari ngarampaan bubuna, barang kapanggih liang bubuna tuluy dicocokan make jukut. Barang geus anggeus tuluy meresihan leutak jeung jarami nu nutupan bubuna, tapi manehna kacida reuwaseunana sabab bubuna kacida beuratna. Keur kitu katempoeun ku Si Dulah.

"Ku naon Kabayan, beurat? Kade euy didinya mah loba oray kadut!" Atuh nu sejen teh nyaleungseurikeun.

Si Kabayan teu nolih, tuluy bubuna disered kana galeng. Barang nepi kana galeng bubuna pinuh ku lauk, aya tawes, gabus, lele, nila, malah lauk emas beureum mah sagede pingping budak. Teu talangke deui ku manehna dipanggul eta bubu teh tuluy noyod balik. Nu sejen bati olohok kaasup Mang Haji, sabab Si Kabayan balikna teh teu nganuhunkeun­nuhunkeun acan.

Satepina di imah kasampak pamajikanna euweuh.

"Na ka mana Nyi Iteung, ari tadi ninitah ngala lauk ari geus meunang euweuh di imah, heu...aaahhh, tunduh geuning jaba awak meuni asa pasiksak urut manggul lauk sakitu jauhna. Aaah...meuning ge sare heula." Si Kabayan gegerendeng bari ngasupkeun lauk kana jolang ditindihan nyiru, tuluy ngagelehe dina amben di tepas imahna.

Karek ge reup, ari gantawang teh pamajikanana nyarekan. "Na Akang dititah ngala lauk kalahka sare, batur mah ieuh mareunang sakorang sewang, malah Si Badud mah lian ti dikorangan teh jeung ditiir sagala."

Si Kabayan ngadenge pamajikan nyarekan teh lain hudang, kalah ningkrebkeun sarung kana awakna kawas nu ngahajakeun. Nempo salakina kitu peta, Nyi Iteung ambek, tuluy sereh, koneng jeung salam keur bungbu nu meunang meuli di warung teh dibalangkeun kana awak Si Kabayan bari ngomong, "Tah rek dahar mah montong hayang jeung lauk sagala, kuring mah rek ngadon dahar di Si Ambu," cenah bari tuluy ka dapur.

Barang tepi ka dapur Nyi Iteung reuwaseun sabab aya sora ngagocopok dina jolang. "Euleuh geuning ieu lauk meuni baradag kieu, enya kitu meunang Kang Kabayan, asa piraku apan batur mah karek baralik." Nyi Iteung bangun teu percaya, tuluy ka tukang nempo bubu, da geus biasa Si Kabayan mah mun geus ngala lauk teh pakakasna sok dipoe, boh bubu boh heurap, majar teh ngarah teu ku beurit cenah.

"Kang...! Kang Kabayan, bade ngaleueut?" Nyi Iteung ngagorowok ti tukang basa nempo bubu nu dipoe loba sisit laukan.

"Kabayan tea..." ceuk Si Kabayan bari muka sarungna bangun agul. (*)