Sakadang Kuya jeung Waliwis

Aya manuk waliwis, geus lila pisan kakalayangan. Hiber ka ditu ka dieu neangan tempat anu aya caian sugan manggih. Puguh usum halodo, loba sawah kasaatan, walungan taya caian. Kabeneran anjog ka hiji sisi talaga anu masih keneh aya caian sanajan teu camaplang sabiasa. Batu jeung keusik patingborelak. Lauk laleutik jeung nu rada badag ngagonyok dina kukulahan.

"Lakadalah, milik gede geuning keur urang ieuh!" ceuk waliwis ka bikangna. Teu talangke deui waliwis macokan lauk. Keur kitu, kodomang-kodomang aya kuya jalu mandahna talaga nyampeurkeun.

"Heh Ki Silah, genah galeuh we cok am kana hakaneun kula, naha teu nyaho nu ngageugeuh di dieu teh kula? Hayoh ka ditu geura nyingkah teu boga kaera!" ceuk kuya.

"Hampura we atuh da teu terang, katurug-turug kuring duaan teh keur langlayeuseun. Panuhun kuring ulah diusir da puguh sieun kalaparan. Sugan we kula bisa ulun kumawula ka warga sisi tagala," cek waliwis.

"Sukur ari kitu mah, malaur aya kahayang ti baheula, nya ayeuna kuring rek merih pati ka andika da anjeun mah dikadarkeun boga jangjang. Kula teh hayang nyaho awang-awang, hayang nyaho nyengcelakna talaga. Kula bawa hiber ku andika, naha sanggup? Mun sanggup anjeun baris diaku jadi rayat di dieu. Ngan mun teu sanggup kudu indit ulah kumawani laha-loho deui ka dieu!"

"Ah rek dicoba we diasongkeun akal ti aing," ceuk gerentes waliwis jalu.

"Kumaha sanggup?"

"Kieu we atuh ayeuna mah, tuh aya pangpung, pek gegel ku anjeun, engke katuhueun jeung kencaeun digegel ku kula jeung ku pamajikan kula. Hayu ku kula dibawa hiber ka awang-awang. Ngan omat, bisi aya titingalian anu aneh, ulah rek sagala tetelepek kumawani rek nanyakeun. Kumaha kira-kirana sanggup?"

Gancangna carita, kuya nyanggupan pamenta waliwis.

"Awas...siap nya! Hiji, dua, tilu...!" waliwis jalu mere komando. Gep kana pangpung gegeleun manehna, biur we dibawa ngapung digotong ku duaan. Sanggeus ngapungna rada lila, kuya cangkeuleun, lat poho kana wawadi ti waliwis, kakarek oge engab rek nanyakeun lila keneh atawa sakeudeung nyabana, koleang awakna ngoleang ti awang-awang, lesot tina pangpung pangegelanana. Gejret ninggang batu namprak, ancur teu mangrupa deui.

Waliwis sajodo oge gentak ngaleupaskeun pamaatukna tina ngegel pangpung, ngan teu kaburu nulungan. Manehna ukur bisa ngaheruk nyanghareupan bugang kuya.

Ti harita di pilemburan mah lamun di girang aya kuya ngababatang caina kabawa ngocor ka hilir, kabeneran kaseuseup ku bangsa waliwis, entog, atawa sejenna, ngadadak awakna lumpuh taya tanaga. Cenah katulah sabab baretona kungsi nyilakakeun kuya. (*)

---

Akub Sumarna (Galura).