Besan

Pikeun Bah Amid urang lembur Cibogo jeung Bah Ohan urang lembur Cihurang, anu umurna beunang disebutkeun pakokolot supa mah dunya teh jiga nu bener-bener heureut. Geura we, imah Bah Amid di tungtung kulon lembur Cibogo, ari Bah Ohan di tungtung wetan lembur Cihurang. Eta dua lembur teh natangga pisan. Jadi najan misah lembur oge, imah nu duaan teh padeukeut pisan, tatangga nu pangdeukeutna.

Ti bubudak Bah Amid jeung Bah Ohan sosobatan, dalit naker lir gula jeung peueutna. Jeung dulur onaman duanana oge teu kitu-kitu teuing. Ieu mah estuning geus jiga jeung dulur pet ku hinis, malah leuwih ti kitu. Ti mimiti bray beurang nepi ka reup peuting teh ka ditu ka dieu teu weleh babarengan. Misah-misah kapeutingnakeun, mun rek sarare. Kitu oge sakapeung mah sararena teh sok babarengan, giliran silih endongan. Aya sapeuting sewang, aya dua peuting sewang. Mun waktu dahar, sanggeus ngalas teh beretek lumpat bari mawa alasna, nyampeurkeun sobat dalitna, ngajak dahar babarengan. Waktu sakola, mun nu saurang teu sakola, sobat dalitna oge sarua teu sakola.

Nincak umur baleg, duanana beger. Henteu we boga kabogoh hiji ku duaan mah. Bah Amid bobogohanna teh jeung baraya Bah Ohan, ari Bah Ohan meunang baraya Bah Amid. Ku kituna, atuh sosobatanana beuki raket wae. Basa rek kawin oge kaharayangna mah babarengan, tapi teu kalaksanakeun da kolot awewena bebene Bah Amid henteu nyaluyuan. Antukna Bah Ohan kawin ti heula.

Kurang leuwih sataun ti harita, basa Bah Ohan boga budak anu kahiji, lalaki, Bah Amid kakara bisa nuturkeun Bah Ohan, ngambah hirup rumah tangga. Sataun ti harita Bah Amid jadi bapa, boga anak ka hiji, awewe. Boh Bah Ohan boh Bah Amid, duanana sarua mikanyaahna, boh ka anakna boh ka anak sobatna. Ayeuna mah ka ditu ka dieu mun babarengan teh sarua bari ngarasuh anakna. Sakapeung sok gantian mangasuhkeun. Anak Bah Ohan diasuh ku Bah Amid, atawa sabalikna, anak Bah Amid diasuh ku Bah Ohan.

Basa barudakna geus kawilang darewasa, Bah Amid jeung Bah Ohan baradami ngajak bebesanan. Anak lalaki Bah Ohan sina kawin ka anak awewe Bah Amid. Ku kabeneran barudakna satujueun. Atuh prung weh anak lalaki Bah Ohan dikawinkeun ka anak awewe Bah Amid. Hajat kawinanana kawilang rongkah, make jeung tatanggapan sagala rupa.

Bah Ohan jeung Bah Amid sarua boga anakna teh opat sewang. Anak kahiji Bah Ohan, lalaki, meunangkeun anak awewe Bah Amid. Anak nu kadua, katilu, jeung ka opat tiluanana awewe. Ari anak Bah Amid nu opat teh kasebut selang-sekar. Kahiji awewe, kadua lalaki, katilu awewe deui, kaopat lalaki.

Sanggeus anak kadua Bah Amid anu lalaki jeung anak awewe katilu Bah Ohan darewasa, Bah Ohan jeung Bah Amid baradami deui, hayang ngawinkeun anak-anakna. Caritana sapuk, prung weh, anak kadua Bah Amid anu lalaki teh dikawinkeun ka anak katilu Bah Ohan. Nya kitu kawas nu heureut dunya tea.

Minangka rada ngalegaan dunyana teh anak kadua jeung ka opat Bah Ohan mareunangkeun jodona teh ka nu sejen. Kitu oge masih keneh kawilang mareunangkeun baraya-barayana. Ka dituna mah ngaheureutan deui we dunyana teh. Geura we, anak kadua Bah Ohan boga anak lalaki. Enya, Bah Ohan mah incu tangtuna oge ka dinya teh. Tah, si incu lalaki Bah Ohan teh meunangkeun anak awewe Bah Amid nu katilu.

Saterusna, anak awewe Bah Ohan nu kaopat, boga anak awewe. Enya, incu tangtuna oge Bah Ohan mah kadinya teh. Incu Bah Ohan nu awewe tea, boga anak awewe, nya tangtuna oge Bah Ohan mah ka dinya teh buyut. Rek percaya rek henteu, buyut Bah Ohan nu awewe tea, kawinna teh ka anak lalaki Bah Amid anu kaopat tea. Jadi Bah Amid mah bebesananana teh jeung Bah Ohan, jeung anakna Bah Ohan, sarta jeung incuna Bah Ohan. Jadi, Bah Amid mah minantuna teh anak Bah Ohan, incu Bah Ohan, jeung buyut Bah Ohan. Duka tah kumaha satuluyna engke ka dituna. Nu puguh mah "ulukutek" di Bah Ohan jeung di Bah Amid teh geus aya kembang-kembangna ti ayeuna oge. (*)

---

Aeleas